Fransa ve Cezayir arasındaki ilişkiler, 1962'den bu yana en kritik dönemlerinden birini yaşıyor. Diplomatik gerilim, vize sorunları, karşılıklı tutuklamalar ve Batı Sahra anlaşmazlığı gibi çeşitli faktörler nedeniyle tırmanışa geçti. İki ülke arasındaki bu gerginlik, Kuzey Afrika'da da yankı uyandırıyor.

Krizin Temel Nedenleri

Krizin fitilini ateşleyen olaylardan biri, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un 2024'te Batı Sahra konusunda Fas'ın egemenlik planına destek vermesi oldu. Cezayir, bu durumu kendi çıkarlarına aykırı bir adım olarak değerlendirdi ve sert tepki gösterdi. Cezayir'in bu konudaki hassasiyeti, bölgedeki jeopolitik dengeler açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca, Cezayir'in Fransız kökenli yazar Boualem Sansal ve gazeteci Christophe Gleizes'i tutuklayarak uzun hapis cezalarına çarptırması da ilişkileri daha da gerdi.

Paris yönetiminin Ağustos 2025'te Cezayirli diplomatlara yönelik vize kısıtlaması kararı alması ve Schengen ortaklarına yeni tedbirleri bildirmesi, bardağı taşıran son damla oldu. Bu karar, Cezayir tarafından kabul edilemez bir adım olarak nitelendirildi ve karşılıklı diplomatların sınır dışı edilmesiyle sonuçlandı. Bu durum, iki ülke arasındaki diplomatik kanalların tıkanmasına ve krizin derinleşmesine yol açtı.

Krizin Bölgesel Etkileri

Cezayir ve Fransa arasındaki bu gerilim, sadece iki ülkeyi değil, tüm Kuzey Afrika bölgesini etkiliyor. Uzmanlar, Cezayir ve Kuzey Afrika genelinde Fransa'ya karşı öfkenin arttığını belirtiyorlar. Bu durum, bölgedeki siyasi ve ekonomik istikrarı tehdit edebilir. Fransa'nın bölgedeki geleneksel nüfuzunun azalması, diğer aktörlerin devreye girmesine zemin hazırlayabilir.

• Ekonomik İlişkiler: Kriz, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik ilişkileri olumsuz etkileyebilir. Fransa, Cezayir'in önemli ticaret ortaklarından biri konumunda.
• Güvenlik İşbirliği: Terörle mücadele gibi konularda işbirliğinin azalması, bölgedeki güvenlik risklerini artırabilir.
• Göçmen Sorunu: Vize kısıtlamaları ve sınır dışı kararları, göçmen sorununu daha da karmaşık hale getirebilir.

Olası Çözüm Yolları

Krizin çözümü için her iki tarafın da yapıcı adımlar atması gerekiyor. Diplomatik kanalların yeniden açılması, güvenin yeniden tesis edilmesi ve ortak çıkarlar doğrultusunda hareket edilmesi büyük önem taşıyor. Fransa'nın Cezayir'in hassasiyetlerini dikkate alması ve daha dengeli bir politika izlemesi, ilişkilerin normalleşmesine katkı sağlayabilir. Cezayir'in de diyalog ve işbirliğine açık olması, krizin aşılmasında önemli bir rol oynayacaktır.

Cezayir ve Fransa arasındaki bu kriz, sadece iki ülkeyi değil, tüm Kuzey Afrika bölgesini etkileyebilecek potansiyele sahip. Diplomatik çabaların artırılması, karşılıklı anlayışın geliştirilmesi ve ortak çıkarların ön planda tutulması, krizin aşılması ve bölgedeki istikrarın sağlanması açısından hayati önem taşıyor.