Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), bankaların çevresel sürdürülebilirliğe olan katkılarını ölçmek amacıyla önemli bir adım attı. Yayımlanan tebliğ ile bankaların yeşil varlık oranı hesaplaması düzenlenerek, sürdürülebilirlik raporlaması zorunlu hale getirildi. Bu yeni düzenleme, bankaların çevreye duyarlı yatırımlarını teşvik etmeyi ve şeffaflığı artırmayı hedefliyor.
Yeşil Varlık Oranı Nedir?
BDDK'nın yayımladığı "Bankaların Yeşil Varlık Oranı Hesaplaması Hakkında Tebliğ" ile yeşil varlık oranı (YVO) kavramı daha da önem kazandı. Peki, bu oran neyi ifade ediyor? Yeşil varlık oranı, bankaların bilançolarında yer alan ve çevresel hedeflere katkı sağlayan varlıkların, toplam varlıklara oranını gösteriyor. Bu hedefler arasında iklim değişikliğini azaltma, döngüsel ekonomiye geçiş, biyoçeşitliliğin korunması ve kirliliğin önlenmesi gibi kritik maddeler bulunuyor.
Uyumlu varlıklar, sadece çevresel hedeflere katkı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda çevreye zarar vermeme ve asgari sosyal güvenlik standartlarına uyum koşullarını da karşılamak zorunda. Bu da bankaların yatırımlarını daha dikkatli ve sürdürülebilir bir şekilde yapmalarını gerektiriyor.
Raporlama Süreci Nasıl İşleyecek?
Tebliğe göre bankalar, yeşil varlık oranı raporlamalarını 30 Haziran 2025 tarihinden itibaren BDDK'ya sunacaklar. Bu raporlamalar, bankaların çevresel performanslarını şeffaf bir şekilde ortaya koyacak ve kamuoyu ile paylaşılacak. BDDK, banka türü ve büyüklüğüne göre raporlama yükümlülüklerini farklılaştırabilecek ve yeşil varlık oranı için alt sınırlar ile hedefler belirleyebilecek.
Bankaların, teknik tarama kriterlerini bağımsız doğrulayıcı taraflarca onaylanmış raporlar, sertifikalar veya harcama belgeleriyle tevsik etmeleri gerekecek. Ayrıca, uyumlu varlıkların vadesi boyunca çevresel ve sosyal standartlara uygunluğu da yakından izlenecek. Bu süreç, bankaların çevresel taahhütlerini ciddiye almalarını ve sürdürülebilirlik ilkelerine uygun hareket etmelerini sağlayacak.
Kullanım yeri tespit edilemeyen bazı işletme sermayesi kredileri de belirli şartlar altında yeşil varlık olarak değerlendirilebilecek. Bu durum, bankaların daha geniş bir yelpazede çevresel etki yaratmalarına olanak tanıyacak.
Bu Düzenlemenin Önemi Nedir?
BDDK'nın bu adımı, Türkiye'deki bankacılık sektörünün sürdürülebilirlik alanındaki rolünü güçlendirmesi açısından büyük önem taşıyor. Bankaların çevresel performanslarını ölçülebilir ve şeffaf hale getirilmesi, hem yatırımcıların hem de tüketicilerin daha bilinçli kararlar vermesine yardımcı olacak. Ayrıca, bu düzenleme, Türkiye'nin Paris İklim Anlaşması gibi uluslararası taahhütlerine uyumunu da destekleyecek.
Bu düzenleme ile bankalar, sadece finansal performanslarıyla değil, çevresel etkileriyle de değerlendirilecekler. Bu durum, bankaların sürdürülebilir projelere daha fazla yatırım yapmalarını teşvik edecek ve Türkiye'nin yeşil dönüşümüne katkı sağlayacak.
Sonuç olarak, BDDK'nın yeşil varlık oranı düzenlemesi, bankacılık sektöründe sürdürülebilirlik bilincini artıracak ve çevresel sorumlulukların daha fazla önemsenmesini sağlayacak önemli bir adım. Bankaların çevresel performanslarının şeffaf bir şekilde raporlanması, hem sektörün itibarını güçlendirecek hem de Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacak. Bu düzenleme ile birlikte, bankaların "yeşil karne" notları, yatırımcılar ve tüketiciler için önemli bir referans noktası haline gelecek.
