Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Mart ayında üretici ve market fiyatları arasındaki şaşırtıcı farkları ve girdi maliyetlerindeki değişimleri açıkladı. Özellikle kuru fasulye fiyatındaki uçurum dikkat çekti. Peki, bu fiyat farkının nedenleri neler? İşte detaylar:
## Kuru Fasulye Fiyatında Rekor Fark!
Şemsi Bayraktar'ın açıklamalarına göre, Ramazan sonu ve Mart ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı en çok kuru fasulyede görüldü. Bu durum, tüketicilerin cebini yakarken, üreticinin de hak ettiği kazancı elde edememesine neden oluyor. Bayraktar, konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Mart ayında üretici market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 208 ile kuru fasulyede olduğunu belirledik. Fiyat farkını yüzde 206,8 ile nohut, yüzde 202,5 ile kuru kayısı, yüzde 186 ile kırmızı mercimek, yüzde 174,6 ile yeşil mercimek takip etti."
Bu verilere göre, kuru fasulye ve nohut neredeyse 3 katı, kuru kayısı ise 3 katından fazla fiyata marketlerde satılıyor. Üreticide 33 lira 29 kuruş olan kuru fasulye 102 lira 53 kuruşa, 31 lira 56 kuruş olan nohut 96 lira 82 kuruşa, 150 lira olan kuru kayısı, 453 lira 70 kuruşa, 22 lira 94 kuruş olan kırmızı mercimek 65 lira 61 kuruşa, 29 lira 33 kuruş olan yeşil mercimek 80 lira 53 kuruşa markette satılıyor.
## Market ve Üretici Fiyatlarında Değişim Rüzgarları
Mart ayında marketlerde 39 ürünün 30'unda fiyat artışı yaşanırken, 9 üründe ise düşüş görüldü. En çok fiyat artışı yaşanan ürün limon olurken, en çok düşüş ise maydanozda gerçekleşti.
* Fiyatı En Çok Artanlar (Market):
* Limon (%53,7)
* Patates (%38,8)
* Elma (%19,8)
* Sivri Biber (%19,5)
* Fiyatı En Çok Azalanlar (Market):
* Maydanoz (%8)
* Ispanak (%6,7)
* Marul (%5,9)
* Kuru İncir
Üreticide ise 31 ürünün 14'ünde fiyat artışı, 9'unda düşüş yaşandı. 8 üründe ise fiyat değişimi olmadı. En çok fiyat düşüşü beyaz lahanada görülürken, en çok artış ise yine limonda yaşandı.
## Girdi Maliyetleri Üreticiyi Zorluyor
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, girdi maliyetlerindeki artışın da üreticileri zorladığını vurguladı. Gübre, yem, ilaç ve enerji fiyatlarındaki yükseliş, üreticilerin kar marjını düşürüyor ve ürün fiyatlarına yansıyor. Bayraktar, bu konuda şunları söyledi:
"Geçen yılın Mart ayına göre son bir yılda, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 34,6, DAP gübresi yüzde 33,9, üre gübresi yüzde 32,3, amonyum nitrat gübresi yüzde 28,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 25,8 oranında arttı."
Ayrıca, yem fiyatlarındaki artış da hayvancılıkla uğraşan üreticileri olumsuz etkiliyor. Elektrik ve mazot fiyatlarındaki artış ise tüm tarım sektörünü derinden sarsıyor.
Sonuç olarak, kuru fasulye ve diğer ürünlerdeki fiyat farkının temelinde, tedarik zincirindeki sorunlar, aracıların yüksek kar marjları ve girdi maliyetlerindeki artışlar yatıyor. Bu sorunların çözülmesi ve üreticinin desteklenmesi, hem tüketicinin uygun fiyatlı ürünlere erişmesini sağlayacak, hem de üreticinin sürdürülebilir bir gelir elde etmesine katkıda bulunacaktır. Aksi takdirde, gıda enflasyonu ve üretici mağduriyeti devam edecektir.
