Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) son verileri, patates fiyatlarındaki akıl almaz artışı gözler önüne serdi. Üreticiden markete uzanan zincirde yaşanan fiyat farkı, hem tüketicinin cebini yakıyor hem de üreticiyi perişan ediyor. Peki, patatesin tarladan sofraya yolculuğunda neler oluyor? İşte detaylar...

Patates Fiyatlarında Şaşırtan Fark

TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar'ın açıkladığı "Haziran ayı üretici-market fiyatları" raporu, patates özelinde çarpıcı sonuçlar ortaya koydu. Ankara, İzmir, İstanbul, Mersin, Antalya ve Bursa illerinden derlenen verilere göre, patatesin üretici fiyatı ile market fiyatı arasında devasa bir uçurum bulunuyor.

• Üretici Fiyatı: 8,13 TL
• Hal Fiyatı: 13,83 TL (Üreticiye göre %57,84 fark)
• Pazar Fiyatı: 17,33 TL (Üreticiye göre %113,20 fark)
• Market Fiyatı: 20,81 TL (Üreticiye göre %155,91 fark)

Bu rakamlar, patatesin tarladan sofraya ulaşana kadar ne kadar değerlendiğini açıkça gösteriyor. Üretici 8 liraya satarken, tüketici aynı patatesi markette neredeyse 3 katı fiyata almak zorunda kalıyor.

Nevşehirli Üreticiler İsyan Etti

Özellikle Nevşehir'de patates üreten çiftçiler, bu duruma büyük tepki gösteriyor. Yüksek maliyetlerle üretim yapmalarına rağmen, ürünlerinin el değiştirdikçe fahiş fiyatlara ulaşması, üreticileri derinden üzüyor. Nevşehirli bir üretici, "Bizden sonra yüzde 115 kar etmek gerçekten çok haksızlık. Biz tonlarca patatesi pazara götürüp satmaya vaktimiz yok. Biz adı üstüne üreticiyiz. Üreticiliğimizde bir noktada korunmalıdır," diyerek yaşadıkları mağduriyeti dile getirdi.

Üreticiler, bu adaletsizliğin önüne geçilmesi için yetkililerden destek bekliyor. Aracılar ve marketlerin yüksek kar marjları, hem üreticiyi zor durumda bırakıyor hem de tüketicinin alım gücünü düşürüyor. Tarım politikalarında yapılacak düzenlemelerle, üreticinin korunması ve tüketicinin uygun fiyata ürün alabilmesi sağlanabilir.

Çözüm Ne Olmalı?

Patates fiyatlarındaki bu dengesizliğin çözümü için birkaç önemli adım atılabilir:

• Aracıların Kar Marjı Denetlenmeli: Üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkının makul seviyelerde tutulması için aracıların kar marjı kontrol altına alınmalı.
• Doğrudan Satış Kanalları Desteklenmeli: Üreticilerin ürünlerini doğrudan tüketiciye ulaştırabileceği pazarlar ve platformlar desteklenmeli.
• Tarım Politikaları Gözden Geçirilmeli: Üreticinin girdi maliyetlerini düşürecek ve rekabet gücünü artıracak tarım politikaları uygulanmalı.

Patates fiyatlarındaki bu şaşırtıcı tablo, tarım sektöründe yaşanan sorunların sadece bir örneği. Üreticinin desteklenmesi, tüketicinin korunması ve sürdürülebilir bir tarım ekonomisi için acil önlemler alınması gerekiyor. Aksi takdirde, hem üretici hem de tüketici mağdur olmaya devam edecek.